Ogólna liczba mikroorganizmów
w wodzie przeznaczonej do spożycia
Oznaczanie całkowitej liczby mikroorganizmów w wodzie stanowi jeden z kluczowych parametrów mikrobiologicznych, dostarczający istotnych informacji niezbędnych do nadzoru oraz oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Czym jest ogólna liczba mikroorganizmów?
Ogólna liczba mikroorganizmów, zwana także liczbą bakterii heterotroficznych, jest jednym z podstawowych parametrów oceny jakości wody pitnej. Wskazuje na obecność bakterii (rzadziej grzybów), które mogą rosnąć w określonych warunkach. Wynik oznaczenia, wyrażany w jednostkach tworzących kolonie (jtk) na mililitr, pozwala ocenić stan sanitarno-techniczny sieci wodociągowej. Wysoka liczba mikroorganizmów może wskazywać na stagnację wody, biofilm lub inne niedoskonałości w utrzymaniu instalacji.
Oznaczanie ogólnej liczby mikroorganizmów wraz z kontrolą E. coli, bakterii grupy coli, mętności i środków dezynfekcyjnych pomaga w ocenie jakości wody, przy czym sama liczba mikroorganizmów nie jest wskaźnikiem jej bezpieczeństwa dla zdrowia.
Przyczyny pogorszenia jakości mikrobiologicznej wody
Niepożądane zmiany jakości mikrobiologicznej wody w systemie wodociągowym mogą wynikać z dopływu do sieci dużej liczby mikroorganizmów oraz substancji sprzyjających ich wzrostowi, a także z nieskutecznego uzdatniania lub niewystarczającej dezynfekcji. Na pogorszenie jakości wpływają również podwyższona temperatura wody (>15-20°C), obecność osadów oraz podatność materiałów instalacyjnych na tworzenie obrostów biologicznych.
Znaczenie mają także zły stan techniczny systemu, częste awarie i zmienne warunki przepływu, które mogą sprzyjać stagnacji wody. Dodatkowo ryzyko zwiększają prace naprawcze lub modernizacyjne chwilowo zakłócające stabilność sieci.
Podstawowe badania parametrów grupy A wymagane przez Inspekcję Sanitarną, określają ogólną liczbę mikroorganizmów w temperaturze 22°C.
Wyniki zależą od metody, warunków hodowli, rodzaju próbki oraz sposobu pobrania i transportu wody. Regularne monitorowanie ogólnej liczby mikroorganizmów jest przydatne do oceny jakości wody i funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, choć nie określa bezpośrednio jej bezpieczeństwa dla zdrowia.
Przepisy prawa i zalecenia
W przypadku ogólnej liczby mikroorganizmów w 22°C prawo w Polsce i Unii Europejskiej traktuje ten parametr jako wskaźnik pomocniczy. Przepisy nie podają jednej dopuszczalnej wartości, wymagają jedynie, aby nie występowały „nieprawidłowe zmiany”. Zaleca się jednak, by woda wprowadzana do sieci miała nie więcej niż 100 jtk/ml, a woda u konsumenta – do 200 jtk/ml.
WHO również nie ustala konkretnego limitu, podkreślając, że parametr ten służy głównie do bieżącego monitoringu pracy systemu wodociągowego, a nie do oceny bezpieczeństwa zdrowotnego wody.
Działania przy wzroście ogólnej liczby mikroorganizmów
Jeżeli w wodzie wykryto nagły wzrost ogólnej liczby mikroorganizmów (200–500 jtk/ml), należy zidentyfikować źródło zanieczyszczenia i podjąć działania naprawcze:
dokładne czyszczenie i płukanie punktu czerpalnego;
ponowne pobranie próbki wody do badania;
jeśli problem powtarza się u odbiorcy – sprawdzenie jakości wody w punkcie przed wodomierzem głównym i ustalenie odpowiedzialnego podmiotu;
w przypadku problemów w instalacji wewnętrznej budynku – przegląd dziennika napraw, pobranie większej liczby próbek, płukanie instalacji, kontrola jakości wody po działaniach naprawczych;
w razie braku skuteczności – dezynfekcja instalacji, ponowne płukanie i badania kontrolne;
Masz problem z bakteriami w wodzie?
Skontaktuj się z nami! Dobierzemy odpowiednie rozwiązanie dla Twojej sytuacji. Posiadamy szerokie portfolio i wykonujemy również badania wody.
Dowiedz się więcej o bakteriach w wodzie
Zachęcamy do przeczytania eksperckich artykułów, w których znajdziesz odpowiedzi na istotne pytania związane z bakteriami występującymi w wodzie.
Jakub Siudyła
Legionella może pojawić w instalacjach wodnych w naszych domach. Jak tego uniknąć?
Jakub Siudyła
Do zakażenia najczęściej dochodzi poprzed wdychanie skażonego areozolu wodnego.
Jakub Siudyła
Legionella Pnaumophila tak samo jak inne bakterie mogą rozwijać się w biofilmie.
