Stan sanitarny w województwie lubuskim
W 2024 roku na terenie województwa lubuskiego odnotowano 14 przypadków legionelozy, czyli choroby legionistów. Współczynnik zapadalności wyniósł 1,44 na 100 tys. mieszkańców, wobec 0,72 w roku 2023. Zachorowania wystąpiły głównie w powiatach: nowosolskim (9 przypadków), gorzowskim (3 przypadki) i w Zielonej Górze (2 przypadki). Chorowało 11 mężczyzn w wieku od 42 do 78 lat i 3 kobiety w wieku 74–86 lat. W większości przypadków u chorych występowały choroby współistniejące. Nie ustalono jednoznacznie źródeł zakażenia
Nadzór nad jakością ciepłej wody użytkowej
Zakres badań i liczba próbek
W 2024 roku Państwowa Inspekcja Sanitarna województwa lubuskiego prowadziła szeroki nadzór nad występowaniem bakterii Legionella sp. w instytucjach publicznych, obiektach służby zdrowia oraz ośrodkach zamieszkania zbiorowego.
Łącznie pobrano 498 próbek ciepłej wody użytkowej, co oznacza wzrost o 31% w porównaniu z 2023 rokiem.
Najwięcej próbek pochodziło z:
szpitali (208),
domów pomocy społecznej (46),
ambulatoryjnych zakładów rehabilitacji leczniczej (94),
placówek oświatowych i opiekuńczo-wychowawczych (72),
zakładów karnych i aresztów śledczych (30).
W porównaniu z wcześniejszymi latami zauważono stały trend wzrostu intensywności nadzoru: od 237 próbek w 2020 r. do 498 w 2024 r..
Dodatkowo administratorzy obiektów prowadzili wewnętrzne badania ciepłej wody na obecność Legionelli – zarówno w związku z poprzednimi przekroczeniami, jak i zgodnie z harmonogramem monitoringu zatwierdzonym przez Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego na rok 2024.
Wyniki badań i wykrycia przekroczeń
Obecność bakterii z rodzaju Legionella stwierdzono w instalacjach wodnych 32 obiektów, w tym w 13 szpitalach, 5 domach pomocy społecznej, 5 zakładach rehabilitacji, 2 aresztach śledczych, 3 zakładach karnych, 2 ośrodkach szkolno-wychowawczych, 1 hotelu i 1 schronisku młodzieżowym.
W każdym przypadku zastosowano działania naprawcze — dezynfekcję termiczną, chemiczną, płukanie instalacji oraz przeglądy techniczne systemów wodnych.
W 13 obiektach basenowych stwierdzono także przekroczenia parametru Legionella sp. w ciepłej wodzie użytkowej, co spowodowało wydanie decyzji administracyjnych o czasowym wstrzymaniu działalności obiektów do czasu usunięcia zagrożenia.
W 2024 r. odnotowano w budynkach:
- skażenie bardzo wysokie w 3,2%;
- skażenie wysokie w 19,4%;
- skażenie średnie w 77,4%.
Kontrole w placówkach rehabilitacyjnych
Z uwagi na zgłoszenia zachorowań osób korzystających z zabiegów hydroterapii, w IV kwartale 2024 roku poszerzono nadzór o ambulatoryjne zakłady rehabilitacji leczniczej.
Pobrano 130 próbek z 24 obiektów; w 5 stwierdzono ponadnormatywne ilości bakterii Legionella sp. (ok. 21%).
Po wdrożeniu działań naprawczych, wszystkie objęte placówki potwierdziły poprawę wyników w badaniach kontrolnych.
Przyczyny skażeń instalacji
Raport wskazuje, że najczęstsze przyczyny kolonizacji bakterii Legionella w instalacjach to:
zbyt niska temperatura ciepłej wody,
niedostateczna dezynfekcja termiczna,
obecność osadów i biofilmu,
przerwy w pracy obiektów,
martwe odgałęzienia sieci wodnej,
niewłaściwa eksploatacja urządzeń.
Ocena sanitarna i wnioski
Analiza danych za 2024 rok wskazuje, że pomimo wzrostu zachorowań na legionelozę, poprawie uległy procedury nadzorcze i reakcje techniczne administratorów. Inspekcja sanitarna ocenia sytuację jako stabilną, ale wymagającą stałego monitoringu, zwłaszcza w obiektach ochrony zdrowia, gdzie potencjalne zagrożenie dla osób z obniżoną odpornością pozostaje realne.
Źródło:
„Stan sanitarny województwa lubuskiego 2024”,
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gorzowie Wielkopolskim.
Autorzy:
Eksperci ds. Legionelli
Od lat zajmujemy się zwalczaniem bakterii Legionella w instalacjach wodny. Nasza wiedza i doświadczenie z pewnością pomogą Ci rozwiązać problem zanieczyszczeń w Twojej instalacji.
