Spis treści
Ile osób zmarło na Legionellę w Rzeszowie? Oficjalna liczba przypadków zachorowań
Skażenie wywołane bakteriami Legionella w województwie podkarpackim spowodowało łącznie 165 przypadków zachorowań oraz 25 zgonów. Najwięcej potwierdzonych przypadków rozwoju legionellozy odnotowano w Rzeszowie – 113 – oraz w powicie rzeszowskim – 38. Pozostałe zachorowania, których było 14, odnoszą się do pacjentów z innych powiatów.
W wyniku skażenia bakteriami Legionella zmarło 12 kobiet oraz 13 mężczyzn w wieku od 53 do 98 lat. Wszystkie ofiary śmiertelne posiadały choroby współistniejące.
Zgodnie z najnowszym komunikatem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Rzeszowie w sprawie ogniska wywołanego zakażeniem Legionella pneumophila, od dłuższego czasu nie odnotowano nowych przypadków zachorowań.
Legionelloza często powoduje śmierć u osób z obniżonym układem odpornościowym. Do najbardziej podatnych na zachorowanie należą osoby starsze, osłabione w wyniku leczenia onkologicznego, immunosupresyjnego czy też autoimmunologicznego.
Warto zaznaczyć, że oficjalne statystyki dotyczące Legionelli w Rzeszowie obejmują jedynie przypadki zachorowań wśród osób, wymagały hospitalizacji z powodu cięższego przebiegu choroby. Rzeczywista liczba osób dotkniętych epidemią legionellozy w Rzeszowie mogła być nawet czterokrotnie wyższa. Przyczynić się do tego mogły czynniki takie jak:
- niedostateczna liczby badań, których celem jest identyfikacja zakażenia bakteriami Legionella.
- słaba rozpoznawalność choroby,
- trudności w odróżnieniu legionellozy od innych rodzajów zapalenia płuc,
- tendencja do mylenia objawów lżejszej postaci legionellozy z grypą,
- słaba rozpoznawalności choroby
- niski stopnień świadomości na temat choroby.
Skąd się wzięła Legionella w Rzeszowie? Dochodzenie epidemiologiczne nadal trwa
Śledztwo w sprawie fali zakażeń wywołanych przez bakterie Legionella w Rzeszowie oraz sąsiadujących powiatach nie zostało jeszcze oficjalnie zakończone. Jak informuje rzecznik Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie, dochodzenie trwające od sierpnia b.r. zostało przedłużone do końca lutego 2024.
Prowadzone dochodzenie epidemiologiczne w związku z licznymi przypadkami zakażeń legionellozy w woj. podkarpackim dotyczy możliwości „sprowadzenia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób„.
Zgodnie z art. 165 § 1 i 3 kodeksu karnego, „jeżeli następstwem czynu jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca [t.j. osoba fizyczna lub podmiot prawny, który spowodował zagrożenie epidemiologiczne] podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 15 lat”.
Do tej pory nie przedstawiono żadnych zarzutów w związku z wybuchem epidemii legionellozy na Podkarpaciu. W trakcie prowadzenia czynności procesowych przesłuchano świadków oraz zabezpieczono dokumentacje od kilku rzeszowskich podmiotów, takich jak szpitale, Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji oraz Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna.
Więcej informacji o kwestiach prawnych znajdziesz w naszym artykule o przepisach i normach związanych z bakteriami Legionella.
Pierwsze przypadki zachorowań na legionellozę w Rzeszowie
Informacje o zakażeniach Legionellą w Rzeszowie zaczęły pojawiać się 17 sierpnia 2023 roku. 22 sierpnia potwierdzono pierwszy zgon osoby, która zachorowała na legionellozę. Pacjentka ta leczyła się onkologicznie i miała bardzo obniżoną odporność. Pierwszy przypadek wyleczenia choroby wystąpił zaś 24 sierpnia u 70-letniego mężczyzny.
Zgodnie z danymi opublikowanymi przez rzeszowskiego sanepid, szczyt zachorowań miał miejsce między 12 a 16 sierpnia 2023 roku. W trakcie trwania epidemii w Rzeszowie potwierdzono także pojedyncze przypadki zachorowań m.in. w Małopolsce, Wielkopolsce, Łódzkiem, a także na Mazowszu i Lubelszczyźnie.
Warto pamiętać, że coraz częściej pojawiające się ogniska zagrożeń w innych regionach Polski nie wynikają z zakaźnego charakteru legionellozy. Legionella nie przechodzi bowiem z człowieka na człowieka. Do rozwoju choroby dochodzi poprzez wdychanie aerozolu wodno-powietrznego, który zawiera te groźne bakterie. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule o tym, jak można zarazić się Legionellą.
Mimo że legionelloza stała się popularna wśród Polaków dopiero w sierpniu 2023 roku, choroba ta jest znana od wielu lat. Przypadki zachorowań występują na całym świecie, jednak poziom wykrywalność zakażeń utrzymuje się na niedostatecznym poziomie
Czy woda w Rzeszowie jest już bezpieczna?
Zgodnie z komunikatem Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Rzeszowie z 1 września 2023 roku, badania jakości pod kątem Legionelli potwierdziły, że woda w rzeszowskich wodociągach nie uległa skażeniu bakteryjnemu.
Dodatkowe potwierdzenie stanowiły wyniki badań z 31 sierpnia 2023 roku, które ogłoszone zostały przez rzeszowski Sanepid. Służby sanitarne poinformowały, że w żadnej z 10 próbek wody zimnej nie stwierdzono obecności Legionelli.
Jak poinformował prezes zarządu MPWiK w Rzeszowie, Marek Ustrobiński:
„Sprawdziliśmy cały nasz system odpowiedzialny za uzdatnianie wody. Skontrolowano systemy ozonowania wstępnego i pośredniego, sprawdzono filtry piaskowe, antracytowe, filtry z węgla aktywnego. Kontroli poddaliśmy także system dozowania chloru, dwutlenku chloru oraz działanie reaktorów ultrafioletowych. Nie stwierdziliśmy żadnych nieprawidłowości.”
Strategia działań zmierzających do wygaszenia ogniska legionellozy w Rzeszowie
W związku z ogniskiem epidemiologicznym w Rzeszowie, władze miasta wraz z MPWiK podjęły działania mające na celu zabezpieczenie sieci wodociągowych przed bakteriami Legionella. Należały do nich:
- przeprowadzenie dezynfekcji sieci wodociągowych,
- płukanie sieci wodociągowych,
- kontrola obiektów i badania wody.
Dezynfekcje chemiczne sieci wodociągowych
W wyniku zaistnienia sytuacji kryzysowej w Rzeszowie, 26 sierpnia rozpoczęto prewencyjną dezynfekcję sieci wodociągowej. W tym celu wprowadzono do sieci chlor w dawce 20 razy wyższej niż standardowo. Pierwszym obiektem, w którym przeprowadzono proces dezynfekcji, był Zakład Uzdatniania Wody przy ul. Zwięczyckiej w Rzeszowie.
W normalnych warunkach chlor dodawany jest do wody wodociągowej jako dezynfektant na samym końcu procesu technologicznego. Standardowa dawka chloru wynosi 0,3 miligrama na decymetr sześcienny. W związku z występowaniem bakterii dawka osiągnęła poziom 6 miligramów na decymetr sześcienny. Warto zaznaczyć, że jest to poziom chloru wyższy niż ten stosowany w basenach.
Płukanie sieci wodociągowych
W dniu 27 sierpnia 2023 roku rozpoczęto działania mające na celu płukanie sieci wodociągowej. Proces ten polegał na otwarciu spustów wody na hydrantach, które znajdują się na końcówkach sieci.
W praktyce, otwierając hydrant, umożliwiono wypływ wody przy jednoczesnej kontroli jej jakości na miejscu. Laborant stale monitorował zawartość chloru. Kiedy poziom chloru na końcówce sieci osiągnął wartość normatywną wynoszącą 0,3 miligrama na decymetr sześcienny, proces płukania kończono w danym punkcie.
Woda ze zwiększoną ilością chloru musiała przepłynąć przez całą sieć wodociągową, docierając do każdego odbiorcy w mieście. Warto pamiętać, że woda z dużą zawartością chloru nie jest przeznaczona do spożycia. Zanim zostanie wypita, konieczne jest jej odstawienie na co najmniej 24 godziny lub przegotowanie. W ten sposób staje się ona bezpieczna dla zdrowia.
Kontrola obiektów i badania jakości wody
Od 18 sierpnia do 4 września 2023 roku przeprowadzono 283 kontrole obiektów, pobrano 182 próbki wody ciepłej i zimnej, oraz wydano 6 decyzji nakazujących podjęcie działań w celu redukcji liczby bakterii Legionella w ciepłej wodzie użytkowej.
W ramach tych decyzji zlecono przeglądy techniczne instalacji, monitorowanie temperatury wody, a także przeprowadzenie czyszczenia i dezynfekcji chemicznej instalacji wodnych.
4 września 2023 roku ogłoszono natomiast wyniki dochodzenia epidemiologicznego, które ustaliło, że pierwsze zachorowania miały miejsce już 30 lipca 2023 roku.
Czy Legionella jest tylko w Rzeszowie?
Bakterie Legionella powszechnie występują w wilgotnej glebie oraz w wodzie na całym świecie. Mimo że najwięcej przypadków zachorowań na legionellozę w Polsce odnotowano dotychczasowo wśród mieszkańców Rzeszowa i okolicznych powiatów, skażenie bakteryjne wody może stanowić zagrożenie w różnych innych miejscach.
Do tej pory przypadki zachorowań na legionellozę zostały oficjalnie potwierdzone u mieszkańców miast i powiatów takich jak:
- Warszawa,
- Łódź,
- Ostrów Wielkopolski,
- Brzesko,
- Lublin,
- powiat ropczycko-sędziszowski,
- powiat dębicki,
- powiat łańcucki,
- powiat przeworski,
- powiat niżański,
- powiat stalowowolski,
- powiat przemyski,
- powiat rzeszowski.
Obecność bakterii Legionella w wodzie to poważny problem, którego nie powinno się lekceważyć.
Legionella jest zazwyczaj związana z zanieczyszczeniem wodą, szczególnie w systemach chłodzenia, instalacjach klimatyzacyjnych, fontannach, a także wodociągach i basenach. Dlatego ważne jest, aby podejmować środki ostrożności w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się Legionelli, niezależnie od lokalizacji.
Źródła:
mpwik.rzeszow.pl/woda-w-rzeszowskich-wodociagach-jest-bezpieczna-potwierdzaja-to-badania-laboratoryjne/ [dostęp 01.09.2023]
Autorzy:
Akredytowane badania wody pod kątem Legionelli
Chcesz sprawdzić jakość wody w Twoim budynku? Zaoszczędź swój czas i zleć nam wykonanie badania, a my zadbamy o cały proces i skonsultujemy z Tobą otrzymane wyniki.
